Paasvakantie, zondagmiddag, een stralende zon. Ik heb zin om ergens naar toe te trekken, maar ik weet niet goed waarheen. De frigo op mijn kot is gevaarlijk leeg, eigenlijk moet ik me dringend wat extra sokken aanschaffen en die rol plakband heb ik gisteren helemaal opgebruikt…
Plots weet ik het: ik neem de metro naar de zondagsmarkt aan de ‘Abattoir’ in Anderlecht, daar kan ik zeker iets vinden en dat is ook nog eens
een uitstap erbij. Ik neem de metro tot de halte Clémenceau en stap er uit. Wat een drukte van jewelste! Ik deed er goed aan het openbaar vervoer tot hier te nemen. Samen met heel wat andere mannen, vrouwen en joelende kinderen neem ik de roltrap naar boven. Ook tassen, boodschappenkarren alom.
Traffic
Een menigte vormt zich binnen de kortste keer aan het zebrapad. Ook al staat het verkeerslicht op rood, de twee aanwezige politieagenten laten oogluikend toe dat de straat op dat ogenblik toch wordt overgestoken. Terwijl ik wel wacht, komt een man naar me toe : “Cigarettes, cigarettes?”. “Non, merci”. Roken is sowieso al niet gezond, maar wie weet waar deze sigaretten vandaan komen of wat er precies inzit.
Een andere man stapt op me af : “Earpods, earpods?” ‘Van de camion gevallen’, vermoed ik.
Op het voetpad wordt een gokspel gespeeld : “Où est-ce que j’ai mis le billet de 50 euro?” Razendsnel worden de verschillende potjes van plaats verwisseld. Zonder scrupules zetten verschillende mannen 50 euro in. Een aantal wint, anderen lopen duidelijk boos weg….
Slachthuizen
Ik passeer de lange rij wachtenden voor de vlees- en charcuteriezaken op de Ropsy-Chaudronstraat en baan me een weg naar de hoofdingang van de slachthuizensite waar twee grote bronzen stieren aan weerszijden de monumentale ingang sieren. Ze tronen bovenop de wachthuisjes waar de veehandels zich ooit dienden aan te melden. Achter deze ingang zie ik een gigantische hal.
Hier, niet zo ver van de buurt aan het Zuidstation, ben ik bij de oude slachthuizen van Anderlecht. Dat deze hal uit 1890 beschermd erfgoed is, lijkt me volkomen terecht. De hoge ijzeren structuur van de markthal is ronduit prachtig. Een boogvormig stalen gebinte rust op de vele gietijzeren zuilen op een enorm vierkant oppervlak. Ik vind het het mooiste voorbeeld van industriële architectuur. Ik liet me vertellen dat tot rond 2015 hier jaarlijks 230.000 dieren geslacht werden en ook het vlees werd er versneden. Na heel wat moeilijke discussies zijn deze traditionele, oorspronkelijke activiteiten stopgezet en nu herbergt deze hal de tweede grootste weekendmarkt van Brussel. Een gedeelte van deze markt heeft plaats in open lucht, maar toch is er ook een gedeelte dat onder de prachtige overdekte hal doorgaat.
De wereld in je hand
Met een warm gevoel in mijn hart start ik onder een stralende zon mijn ‘uitstap’ op deze Brusselse markt. Dit is meer dan een markt, dit is een ware ontmoetingsplaats. De Abattoir ligt aan Kuregem en dit is voor vele nieuwkomers in ons land een buurt van ‘transitie’.
De Abattoir ligt in een erg multiculturele buurt; een buurt in transitie. De buurt ligt er soms triest bij, maar als ik nu rondom mij kijk is het hier toch ook verrijkend en vertederend. Naast samenscholingen van mensen uit het Oostblok, zie ik ook Congolezen met kleine kinderen die aan een van de bars hebben afgesproken en bruin bier uit grote flessen drinken. Iets verderop wordt druk gediscussieerd in een taal waarvan ik vermoed dat het Arabisch is….
Op reis
Ik begin mijn reis langs de tientallen, misschien wel honderden kraampjes. Hier vind je absoluut alles. Bovendien tegen een lage, misschien wel tegen de beste prijs van heel Brussel. Het gaat van kledij, gordijnen, groenten, fruit, vlees, vis, schoonmaakproducten tot gsm-hoesjes, levende kippen tot zelfs vijzen. Allerlei kleuren, allerlei geuren, allerlei talen, allerlei soorten mensen, chaos alom en toch is hier ook wat structuur te vinden.
Ik start bij wat veel weg heeft van een soort rommelmarkt : tweedehandskledij, snuisterijen, antiek, fietsen,… Alles ligt kris-kras door elkaar. Interessant en verrassend vind ik het er. Mensen knielen tussen de koopwaar, tonen interesse voor iets en steevast wordt er afgedongen tot de koper de voor hem ideale deal afsluit. Whow, dit masker vind ik mooi, maar nee, ik weersta aan de verleiding.
Ik loop verder en houd even halt bij een verkoper die een of ander wonderen verrichtend kuisproduct lijkt aan te bieden. Nee, dit heb ik ook niet nodig. Met de Mister Properfles die ik thuis heb zal ik het ook wel kunnen doen. Nu nog enkel beslissen wanneer ik start met poetsen…
Kleren alom : van djellaba’s tot trainings, van ondergoed tot sokken. Oh ja, ik was al bijna vergeten dat ik die wou kopen…
Speelgoed, elektrische apparatuur, gsm-hoesjes,… en ook wat kramen waar levende dieren zoals konijnen, kippen en eenden verkocht worden.
Foodmet
Ik slenter verder en loop de Foodmet binnen. In deze nieuwere overdekte voedingshal uit 2015 met een eigentijdse architectuur wordt aan de verschillende standen etenswaren verkocht.
Men biedt er al dan niet gerookt vlees, slachtafval, gevogelte, varkenspoten maar ook schapenkoppen of geitenvlees aan. Er zijn ook standjes waar vis en zeevruchten, groenten of kruiden verkocht worden. Ook zijn er enkele plekken waar gebakken vis kan worden gegeten of waar je even neer kan. zitten en bij een glas fris bier of iets anders, en kunt uitrusten.
Nee, dit ga ik niet doen…
Waar Brussel leeft…
Dit is hier inderdaad de juiste realiteit, ik zie dat Brussel hier leeft…, er is een enorme dynamiek. Hier wordt veel handel gedreven en er worden ook culturele activiteiten georganiseerd.
Op de site van Abattoir zijn diverse bedrijven actief die voedsel produceren of verwerken met als voornaamste uitgangspunt: circulaire economie en stadslandbouw. Ze houden er enkele belangrijke waarden op na zoals korte voedselketen, geen verspilling, gezonde voeding,.. Abattoir is een belangrijke Brusselse plek aan het worden waar start-ups uit de voedingssector actief worden naast de bestaande activiteiten. Ook al weet ik er niet zo veel van, toch weet ik dat er op het dak van deze Foodmet een enorme daktuin is waar groenten worden geproduceerd door BIGH en zelfs vis wordt gekweekt.
In de kelders van de overdekte markt worden dan weer champignons geproduceerd door ‘Le Champignon de Bruxelles’. Ik zie enkel waar de kantoren van het bedrijf gelegen zijn, maar waarschijnlijk groeien de champignons in de immense voormalige ijskelder die onder de voormalige hal ligt. Er is een soort ventilatiesysteem voorzien dat voor frisse lucht zorgt en het ideaal klimaat vormt voor het kweken van champignons. Ik herinner me dat er onder de overdekte hal eveneens een ruimte is met receptiezalen voor feesten, maar op dit ogenblik valt hier niet veel van te merken. Ik heb er geen idee van waar deze precies doorgaat, maar regelmatig wordt er hier in de buurt ’s avonds een ‘Boeremet’ gehouden : een gezellige markt waar de Brusselaars elkaar graag ontmoeten.. Ik hoorde er al veel over praten, maar kwam er nog nooit en ik neem me voor dit binnenkort te doen.
Op Bruzz hoorde ik nog niet zo lang geleden dat er een nieuw project zou worden gerealiseerd dat de Manufakture zal heten. Het zou gaan om een gebouw waarin activiteiten zouden plaatsvinden die iets te maken hebben met voeding en met het versnijden van vlees. Op het dak zou er een grote parkeergarage komen voor het ganse terrein. Dit lijkt me zeker nodig, want op dit ogenblik lijkt het me geen goed idee om hier met de wagen te komen…
Er zijn ook stemmen die zeggen dat er binnen een aantal jaar zelfs overwogen zal worden om een zwembad te installeren….
Vol smaak
Ik loop verder en kom bij mijn favoriete gedeelte van deze markt aan : de groenten- en fruitmarkt. Wat een zalig, kleurrijk spektakel.
“Goutez, goutez, Monsieur!”,”Qualité”,…
Prei, selder, wortels, appels en sinaasappels liggen er uitgestald naast Chinese kool, bananen en mango’s, maar verder zijn er nog allerlei vruchten- en groentesoorten waarvan ik de naam zelfs niet ken. “Un euro, un euro”,…”Gratuit, gratuit”,…. Nee, die kiwi’s neem ik echt niet mee. Ik denk dat ik nu al genoeg fruit heb voor de komende drie weken…
Wat? Reeds twee uur? Mijn maag is ondertussen hevig beginnen te knorren en de markt loopt op haar einde…
Ik zie de mensen van Collectmet met hun blauwe pulls die aan hun ronde beginnen en bij de verschillende marktkramers overschotten van groenten en fruit gaan ophalen om er later voedselpakketten voor de armere mensen mee te gaan samenstellen.
Ik beslis terug te keren naar mijn kot en loop terug naar de metro. Ik loop mee met de stroom mensen die dit ook doen en ondertussen denk ik terug aan mijn bezoek aan de markt van de Abattoir van Anderlecht…
Dit is meer dan een markt, het is een ware ontmoetingsplaats. Een plek waar allerlei mensen elkaar ontmoeten. Marokkanen, Polen, Congolezen, Belgen; armen, rijken; marktkramers en sjarlatans. Ieder komt hier met zijn eigen doel : er zijn diegenen die willen verkopen en de anderen die willen aankopen of gewoon wat willen rondhangen en sfeer opsnuiven. Voor mij is het duidelijk. Het is er uniek, er is een levendige sfeer, het is er spannend en anders. Voor mij is het hier qua sfeer zeker beter dan in een supermarkt of een of ander saai winkelcentrum.
Vandaag viel ik hier van de ene verwondering in de andere. Ik liep hier soms op de Abattoir in mijn eigen stad te dromen van exotische bestemmingen wat zeker is, ik heb ervan genoten… en dit is in ieder geval voor herhaling vatbaar!
